Trauma
Na een heftige gebeurtenis kunnen zowel kinderen en jongeren als volwassenen klachten ontwikkelen. Vaak verminderen deze klachten na enige weken, maar soms blijven ze aanhouden. Veel voorkomende post traumatische klachten zijn: last hebben van zich opdringende beelden of elke keer terug moeten denken aan wat er is gebeurd en zich dan heel naar voelen, waardoor men allerlei zaken gaat vermijden. Ook kunnen er moeilijkheden zijn met concentratie of in- en doorslapen of is men heel alert en schrikachtig. Daarnaast voelen mensen zich vaak schuldig, terwijl ze weten dat ze niet schuldig zijn. Bij kinderen valt op dat ze vaak bepaald spel herhalen of terugvallen in hun ontwikkeling.
Soms is er niet sprake van één ingrijpende gebeurtenis, maar van een chronische stressvolle of traumatiserende situatie, waarin bijvoorbeeld de omgeving ook te weinig steun kan bieden aan het kind of de jongere. Dit kan tot ernstige problemen in het functioneren of de ontwikkeling leiden.
Voor informatie over PTSS (Post Traumatische Stress Stoornis) zie www.nvvp.net
BEHANDELING VOOR VOLWASSENEN
Psycho educatie en copingversterking
Bij alle traumabehandelingen wordt informatie gegeven over hoe mensen vaak reageren tijdens en na een heftige gebeurtenis, hoe traumaklachten tot uiting kunnen komen en op welke manier mensen kunnen omgaan met hun klachten (coping). In de behandeling wordt gewerkt aan het versterken van een gezonde coping en het verminderen van een ongezonde coping. Zo nodig wordt ook aandacht besteed aan het uitbreiden van stabilisatie- en regulatievaardigheden (vaardigheden om met heftige emoties om te gaan).
Individuele traumabehandeling
BRight GGZ biedt verschillende vormen van individuele traumabehandeling aan voor volwassenen. Ook kunnen er combinaties van traumabehandelingen geboden worden.
De volgende vormen worden aangeboden:
- Imaginaire exposure (IE)
- Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR)
- Imaginaire Rescripting (ImRs)
- Narratieve Exposure Therapie (NET)
Imaginaire exposure (IE)
De meeste mensen willen herinneringen aan het akelige wat ze meegemaakt hebben, vermijden omdat ze verwachten dat het terugdenken eraan nare gevolgen zal hebben (“ik ga me heel bang voelen”, “ik verlies de controle”, “ik ga gek worden”). Dat is een logische reactie, maar vermijden werkt slechts voor een korte tijd en is dus een tijdelijke oplossing. Bij imaginaire exposure gaat u, samen met uw behandelaar, in gedachten terug naar de traumatische gebeurtenis. U vertelt heel gedetailleerd over wat u meegemaakt hebt en herbeleeft het. Door de traumatische gebeurtenis steeds weer te beschrijven en te ervaren dat de rampzalige gevolgen uitblijven, wordt de angst voor de herinnering minder en hoeft de herinnering niet meer vermeden te worden, er ontstaat meer ruimte voor verwerking. U krijgt weer controle over uw herinneringen. Hierdoor nemen herbelevingen, nachtmerries en flashbacks af.
EMDR
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) is een behandeling die ervoor zorgt dat je minder last hebt van de emotionele gevolgen van nare ervaringen in je leven. Je haalt de beelden van de gebeurtenis op, in combinatie met een afleidende prikkel. Je herinnering wordt opnieuw opgeslagen, maar in een minder emotioneel beladen vorm.
Imaginaire Rescripting
Bij Imaginaire Rescripting roept u samen met uw behandelaar de herinnering aan een schokkende gebeurtenis uit het verleden op. U probeert de herinnering zo levendig mogelijk voor u te zien. Op het naarste moment van de herinnering wordt er gestopt: dan kijkt u samen met uw behandelaar met alle kennis en ervaring, die u nu als volwassen persoon hebt, hoe u de gebeurtenis anders zou willen laten verlopen. U kijkt wat u nodig heeft of zou willen zeggen of zou willen doen en doet dit in uw verbeelding. Dit geeft een gevoel van kracht, troost en opluchting en zorgt voor verwerking van het verleden.
Narratieve Exposure Therapie
NET plaatst de nare gebeurtenis(sen) in het perspectief van uw gehele leven. De behandeling start met het leggen van een levenslijn met stenen (nare herinneringen) en bloemen (goede herinneringen).
Daarna gaat u in gedachten terug naar de traumatische gebeurtenissen uit uw verleden, die u in detail doorspreekt. Door de gebeurtenissen _ de stenen èn de bloemen _ te bespreken en de daarbij horende gevoelens en gedachten toe te laten, kunt u ze verwerken.
Zie voor verder informatie deze link
Bovenstaande behandelingen kunnen aangevuld worden met lichaamsgerichte elementen, bokspsychotherapie, schrijftherapie en andere elementen uit de cognitieve gedragstherapie en schematherapie.
Naast individuele behandelingen bieden we ook systeemgesprekken: voor de partner, de ouders of de kinderen van iemand met (ernstige) traumaklachten kan het zwaar zijn te zien hoe moeilijk je dierbare het heeft, je wilt graag iets doen, zonder dat je precies weet wat helpend kan zijn en de klachten kunnen veel invloed hebben op je gezamenlijke leven en je relatie. In systeemgesprekken kunnen we informatie geven over PTSS en over de behandeling en kunnen we bespreken hoe jullie zo goed mogelijk elkaar kunnen steunen.
BEHANDELING VOOR KINDEREN EN JONGEREN
Traumabehandeling van kinderen en jongeren staat niet op zichzelf en is altijd ingebed in een behandeling, waarbij ook de omgeving betrokken wordt. Allereerst wordt zorgvuldig nagegaan of de ondersteuning vanuit de omgeving (ouders en verzorgers) toereikend is om de eventuele ontregeling van traumabehandeling op te vangen. Ook wordt geïnventariseerd aan welke ondersteuning de opvoeders behoefte hebben in het omgaan met de traumaklachten en welke impact de traumaklachten op het gezinssysteem hebben.
We kiezen vervolgens de best bij het kind passende vorm(en) van traumabehandeling om de klachten te verhelpen en het functioneren te verbeteren.
Psychoeducatie en copingversterking
Ook bij alle behandelingen voor kinderen en jongeren wordt informatie gegeven aan alle betrokkenen over veel voorkomende reacties van kinderen en jongeren en hun ouders tijdens en na een heftige gebeurtenis en tot welke klachten dit kan leiden. Ook wordt stilgestaan bij hoe ouders kunnen reageren als ze te horen krijgen wat hun kind heeft meegemaakt.
Ook is er aandacht voor de wijze waarop kinderen en ouders met de problematiek omgaan en onderzoeken we gezamenlijk wat een gezonde coping en ongezonde coping is, waarbij de gezonde coping wordt versterkt. Soms is het ook nodig om te werken aan het ontwikkelen van vaardigheden om met hele heftige emoties om te gaan.
Individuele behandelingen voor kinderen en jongeren
EMDR
Dit is een therapievorm waarbij teruggedacht moet worden aan de nare gebeurtenis maar tegelijkertijd op een andere prikkel gelet moet worden. Hierdoor wordt het natuurlijke verwerkingssysteem gestimuleerd en wordt de gebeurtenis met een andere betekenis opgeslagen in de hersenen, waardoor het terugdenken aan het trauma minder ontregelend werkt en de klachten verminderen. De vorm van de behandeling wordt hierbij aangepast aan de leeftijd van het kind.
Traumagerichte Cognitieve gedragstherapie (TFCBT)
TF-CBT is een behandeling die uit Amerika komt. De volledige naam is Trauma Focused Cognitive Behavioral Therapy, maar we gebruiken de afkorting TF-CBT. De behandeling duurt meestal zo’n 12 tot 16 keer en je leert er verschillende dingen. Bijvoorbeeld hoe je je kunt ontspannen en hoe je kunt omgaan met nare gedachten en gevoelens. Je gaat schrijven of tekenen over wat je hebt meegemaakt en je wordt geholpen om erover te kunnen praten met je ouders. Alles wat je in de behandeling leert, kan je helpen om je weer beter te voelen. De verschillende onderdelen zorgen ervoor dat de problemen, die je nu hebt als gevolg van die ervaringen, kunnen verdwijnen.
Zie voor meer informatie deze link
Narratieve Exposure Therapie voor kinderen (KIDNET)
KIDNET is een behandeling die is ontwikkeld voor kinderen en jongeren die meerdere schokkende gebeurtenissen hebben meegemaakt. Bij KIDNET leg je samen met de therapeut een levenslijn neer, bestaand uit bloemen (mooie en leuke gebeurtenissen) en stenen (nare gebeurtenissen). Vervolgens ga je samen met de therapeut al deze belangrijke gebeurtenissen uit jouw leven in detail bespreken. Van elke gebeurtenis wordt een verslag geschreven, waarvan aan het einde van de behandeling een boekje wordt gemaakt.
Writejunior
Writejunior is een behandelmethode waarbij het kind samen met de therapeut zijn verhaal opschrijft. In een aantal sessies wordt niet alleen het trauma en de context daarvan opgeschreven, maar ook wordt gewerkt aan nieuwe manieren om er tegenaan te kijken en er mee om te gaan, zodat het kind na afloop van de therapie weer voort kan met zijn leven.
Het ‘boek’ dat het kind aan het eind van de behandeling over houdt is een belangrijk document om later nog eens te lezen en ook te laten lezen aan mensen die belangrijk zijn voor het kind. Hun erkenning voor wat het kind heeft doorgemaakt is een ondersteunend element in de behandeling.
Zie voor meer informatie deze link
Traumafocused speltherapie
Bij deze therapievorm verwerken kinderen de ingrijpende gebeurtenissen door in een veilige omgeving te spelen en te vertellen over wat zij hebben meegemaakt en afstand te nemen van de gedachten en gevoelens die zij hierbij onbewust over zichzelf en anderen hebben ontwikkeld. Van de verhalen die de kinderen spelen, wordt een boekje gemaakt, dat gedeeld wordt met voor het kind belangrijke volwassenen. Indien dit is geïndiceerd bieden we binnen de traumatherapie een module sensorische integratietherapie aan.
Sensoriek betekent waarneming met al onze zintuigen. Onder sensorische informatieverwerking verstaan we de mogelijkheid om informatie vanuit de wereld om ons heen en vanuit ons eigen lichaam op te nemen, te selecteren en deze informatie met elkaar te verbinden, zodat we op een juiste manier kunnen reageren.
Kinderen met klachten na traumatische gebeurtenissen kunnen sensorische informatieverwerkingsproblemen hebben. Dit kan zich onder andere laten zien door: overstuur raken bij drukte, snel schrikken van licht of geluid, niet graag aangeraakt willen worden of overstuur raken van tanden poetsen, nagels knippen of haren kammen en wassen.
Een sensorische integratiebehandeling is gericht op het beter leren verwerken van prikkels, waardoor het kind bijvoorbeeld beter in staat is zijn aandacht te richten en gericht te houden en zichzelf beter kan reguleren.
Zie voor meer informatie deze link
Systeembehandeling
Hierbij krijgen ouders begeleiding in hoe zij hun kind zodanig kunnen ondersteunen bij het verwerken van het trauma, dat dit de ontwikkeling van hun kind ten goede komt. Ook kan gezinstherapie plaatsvinden om de impact van het trauma op de gezinsleden te bespreken en elkaars gedrag en bedoelingen beter te begrijpen. De therapie is er ook op gericht om samen manieren te vinden om de onderlinge gezinsinteracties te verbeteren en eventuele emotionele breuken in de gezinsrelaties te herstellen (Attachment Based Family Therapy).
Een specifieke vorm van systeembehandeling is Words & Pictures. Deze behandeling is een verhaallijn met illustraties voor kinderen, die helpt om gebeurtenissen te begrijpen die voor de volwassenen om hen heen moeilijk bespreekbaar zijn. Het geeft ouders, verzorgers, het netwerk en professionals handvatten om de juiste woorden te vinden om moeilijke zaken met kinderen te bespreken. Bij de Words & Pictures ligt het accent op de ouders en hulpverleners, zij moeten een gezamenlijk een duidelijk verhaal schrijven in een taal die de familie gewoonlijk gebruikt, waar nodig aangevuld met professionele beschrijvingen en uitleg. Als de belangrijke volwassenen het eens zijn over de tekst worden er plaatjes bij getekend en wordt het verhaal aan het kind voorgelezen.