Seksueel misbruik
Seksueel misbruik is een traumatische ervaring met vaak verstrekkende psychische en lichamelijke gevolgen, zowel voor de persoon, die is misbruikt als voor de omgeving van de persoon.
Na het meemaken van seksueel misbruik, zeker als dat langdurig of herhaaldelijk is geweest, is de kans op het ontwikkelen van traumaklachten groter dan na andere ingrijpende gebeurtenissen. Deze klachten gaan ook niet zo snel vanzelf over. Misbruik heeft vaak een grote impact op de omgeving, waardoor herstel met hulp van die omgeving ook lastiger is. Soms is de omgeving betrokken bij het misbruik, dat maakt het nog ingewikkelder.
Wanneer er sprake is van klachten die (mogelijk) een gevolg zijn van seksueel misbruik, kan behandeling helpen deze klachten te verminderen of te laten verdwijnen. Uit ervaring weten we dat het bieden van hulp aan het kind of de jongere die misbruik heeft meegemaakt beter werkt als we tegelijkertijd ook hulp bieden aan de omgeving. Bij jongeren vanaf 16 jaar en volwassenen wordt altijd in overleg bepaald of en hoe de omgeving bij de hulp wordt betrokken.
In de diagnostische fase maken we een inschatting van de ernst van de klachten en van het effect van het misbruik op de ontwikkeling en het functioneren van het kind, de jongere of de volwassene en kijken we of er eventueel ook sprake is van andersoortige problematiek, bijvoorbeeld hechtingsproblematiek. We kijken hierbij ook naar de krachten van de persoon die het misbruik heeft meegemaakt en of iemand nog andere traumatische gebeurtenissen heeft meegemaakt. Bij kinderen kijken wij ook naar de sterke en minder sterke kanten van het gezin en naar de impact van het misbruik op de gezinsleden. Afhankelijk van deze uitkomsten en de wensen van de cliënten zijn verschillende behandelvormen in verschillende combinaties mogelijk. In overleg wordt bepaald of deze na elkaar of tegelijkertijd ingezet worden.
De meeste evidenced based behandelvormen die geschikt zijn voor traumaklachten kunnen ook ingezet worden bij klachten na het meemaken van seksueel misbruik. Deze worden bijna altijd gecombineerd met een aantal specifieke behandelmogelijkheden. Er vindt psycho educatie plaats, die is toegespitst op reacties tijdens en na seksueel misbruik en de wijze waarop de omgeving vaak reageert (denk aan victim blaming). Bij het aangaan van de relatie met de cliënt is er veel aandacht en respect voor het geschonden vertrouwen in anderen. Bij de behandeling wordt gebruik gemaakt van stabilisatie- en copingvaardigheden, die reeds effectief bleken voor deze cliënt en worden deze zo nodig uitgebreid. Ook wordt de behandeling zodanig vormgegeven dat de ondersteuning vanuit de omgeving kan worden versterkt.
Groepsbehandelingen BRight GGZ biedt twee groepsbehandelingen aan. In een groepstherapie kunnen jongeren, jong volwassenen, die vergelijkbare gebeurtenissen hebben meegemaakt hun ervaringen delen en van elkaar leren hoe zij hier het beste mee om kunnen gaan.
Groep 1
In samenwerking met Qpido is er voor vrouwen tussen de 18-25 jaar die eenmalig seksueel geweld hebben meegemaakt door een bekende (m.u.v. gezinslid) of onbekende de groepsbehandeling “Hoe verder?”. Dit is een half gestructureerde groep met 4-6 deelneemsters. De groepsbehandeling bestaat uit 4 groepsbijeenkomsten van anderhalf uur.
De doelstellingen zijn: inzicht krijgen in het effect van het meemaken van seksueel geweld op emoties, cognities en gedrag; het beter leren omgaan met de gevolgen van dit geweld, waarbij aandacht is voor de PTSS klachten; omgaan met de reacties van de omgeving; de nare gebeurtenis een plek geven. Je kunt ervaringen met anderen, die hetzelfde hebben meegemaakt delen, ervaren dat je elkaar kunt steunen en uitvinden wat helpend is voor jou in het omgaan met de klachten ten gevolge van het seksueel geweld.
Groep 2
Voor meisjes met seksueel misbruikervaring binnen familieverband is er de groepstherapie "Niet de enige!" Dit is een gesloten, half gestructureerde groep, met maximaal 8 deelneemsters, voor meisjes van ongeveer 15 tot ongeveer 20 jaar. Er zijn 15 groepsbijeenkomsten van anderhalf uur met een terugkombijeenkomst na 3 maanden. De doelstellingen zijn: het (gaan) delen van de misbruikervaringen; het verkleinen van het isolement; het leren omgaan met de problemen die met het misbruik te maken hebben; het verminderen van posttraumatische stressklachten. In de groep wordt thematisch gewerkt. Middelen zijn: groepsgesprekken, rollenspellen, teken- en schrijfoefeningen.
Zie voor verdere informatie over ons groepsaanbod www.ggd.amsterdam.nl
Systeembehandeling
Voor gezinnen die te maken hebben gehad met seksueel misbruik, bieden we een systeembehandeling, gebaseerd op het meersporenperspectief. Er wordt gewerkt met het systeem waar iemand deel van uit maakt, meestal het gezin of de familie. Het slachtoffer dat seksueel misbruikt is, staat centraal, maar ook aan de andere betrokkenen wordt hulpverlening geboden. Voor elk systeemlid is een eigen behandelaar beschikbaar. Deze behandelaren werken nauw met elkaar samen en er kunnen behandelsessies in verschillende samenstellingen gehouden worden.
Door een "meersporenaanpak" krijgen slachtoffer en systeemleden de meest adequate hulp, waardoor die hulp ook op langere termijn effect kan hebben voor alle betrokkenen.
Samenwerking met ketenpartners
Ketenpartners in de specialistische jeugdhulp
Wij maken graag gebruik van de expertise van onze collega’s. Zo werken wij bij de behandeling van jongeren vaak samen met Levvel Qpido; Expertisecentrum voor Liefde, Relaties, Seks en Grenzen www.qpido.nl
Wij zijn partner in het Centrum Seksueel Geweld Amsterdam Amstelland en bieden daarin de psychologische hulp voor slachtoffers van seksueel geweld.
We nemen deel aan het Adviesteam Seksueel Misbruik en het Scenario Zedenzaken en Maatschappelijke Onrust Amsterdam Amstelland.